Γαλλία
Την παραμονή των Χριστουγέννων η οικογένεια μαζεύεται γύρω από το Χριστουγεννιάτικο δέντρο (sapin de Noël) στολισμένο με χρώματα και guirlandes και δειπνούν όλοι μαζί.
Το έλατο δεν έχει συγκεκριμένη ημερομηνία στολισμού, ωστόσο η συντριπτική πλειοψηφία των νοικοκυριών της Γαλλίας προτιμά το αληθινό έλατο. Για το λόγο αυτό, σε όλη τη χώρα, με έμφαση στις περιοχές κοντά σε μεγάλες πόλεις, υπάρχουν εκτενή φυτώρια όπου καλλιεργούνται έλατα προοριζόμενα για τις ημέρες αυτές του έτους.
Η παράδοση του χριστουγεννιάτικου δέντρου
Η παράδοση του στολισμένου δέντρου έχει στην πραγματικότητα προχριστιανικές καταβολές! Η 24η Δεκεμβρίου συνέπιπτε με την αναγέννηση του ήλιου στο ημερολόγιο των Κελτών και, λόγω της μετάβασης αυτής, ήδη 2000 χρόνια π.Χ. υπήρχαν εορτασμοί αφιερωμένοι στην καρποφορία και τη σχέση του ανθρώπου με τη Φύση.
Στο πλαίσιο αυτό, στολιζόταν ένα δέντρο με φρούτα, λουλούδια και ξηρούς καρπούς, που συμβόλιζε τη γονιμότητα της γης και λειτουργούσε σαν ευχή για μια ευνοϊκή χρονιά και...σοδειά. Σε χριστιανικό πλαίσιο έγινε αποδεκτή ως γιορτή και ταυτίστηκε με τη γέννηση του Χριστού από τον 16ο αι. στην Αλσατία.
Η Αλσατία είναι μια περιοχή στα σύνορα μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας, η οποία έχει τη δική της διάλεκτο, ενώ "μιλά" παράλληλα και τις δύο γλώσσες των γειτονικών κρατών. Στη διάρκεια της Ιστορίας πέρασε πολλές φορές από την κατοχή της μιας στην άλλη και, ως εκ τούτου, έχει χαρακτήρα πολύ μοναδικό, μοιρασμένο, θα λέγαμε, ανάμεσα στις δυο κουλτούρες. Σήμερα, η Αλσατία ανήκει διοικητικά στη Γαλλία και θεωρείται "πρωτεύουσα των Χριστουγέννων". Είναι από τους πιο περιζήτητους εορταστικούς προορισμούς για ντόπιους, αλλά και τουρίστες από το εξωτερικό.
Χριστούγεννα στο σπίτι
Το τραπέζι των γαλλικών οικογενειών, επίσης στολισμένο, αποτελείται από πολλά διαφορετικά παραδοσιακά φαγητά που μοιράζονται όλοι μαζί με ένα ποτήρι τοπικού κρασιού (vin) ή champagne. Οι Γάλλοι λατρεύουν την γαλοπούλα (dinde) φαρσί με κάστανα (marrons).
Επίσης, συνηθίζουν να τρώνε τα κλασσικά Χριστουγεννιάτικα φαγητά τους, δηλαδή στρείδια (huîtres), καπνιστός σολωμός (saumon fumé) και το foie gras. Για το επιδόρπιο υπάρχουν πολλές επιλογές αλλά το παραδοσιακό παραμένει πάντα ο κορμός (bûche de Noël) τον οποίο στολίζουν με φύλλα και κόκκινα φρουτάκια.
Ο Άγιος Βασίλης μοιράζει παιχνίδια το βράδυ της 24ης προς 25η Δεκεμβρίου.
Στο τραπέζι της Παραμονής Χριστουγέννων, λοιπόν, υπάρχουν παιχνίδια, υπάρχει μουσική και τραγούδι, αλλά στη Γαλλία δεν υπάρχουν παιχνίδια κάτω από το δέντρο πριν από τα Χριστούγεννα. Τα παιχνίδια εμφανίζονται μόνο μετά την άφιξη του Άγιου Βασίλη, και τα βάζει όχι σε μια μεγάλη κάλτσα, αλλά στα παπούτσια. Συνηθισμένα παπούτσια που φοράμε καθημερινά! Χάρη στα παπούτσια όλων, ο Άγιος Βασίλης ξέρει πού να βάλει τα δώρα.
Ο Γάλλος Papa Noël είναι ντροπαλός και τα παιδιά πρέπει να πάνε στο δωμάτιό τους για να μην τον τρομάξουν ή τον προσκαλούν να έρθει τραγουδώντας του γιορτινά τραγούδια. Δεν μπορεί να αντισταθεί στις φωνές των παιδιών!
Το ήξερες ότι πολλά ευρέως γνωστά χριστουγεννιάτικα κάλαντα ήταν στο πρωτότυπό τους γαλλικά;
Αφού έρθει ο Papa Noël, τα παιδιά παίζουν με τα δώρα τους και οι γονείς γλεντούν με ένα γιγάντιο γεύμα που δεν τελειώνει παρά αργά το βράδυ.
Μερικές οικογένειες φτιάχνουν μια σκηνή της Φάτνης ειδώλια, μικρές, πολύχρωμες φιγούρες από τερακότα που απεικονίζουν χωρικούς της Προβηγκίας με ρούχα του 18ου αιώνα. Αυτά τα ομοιώματα αναπαριστώνται σε πορεία προς στη σπηλιά όπου κοιμάται ο Ιησούς.
Κοντά του βρίσκουμε τη Μαρία, τον Ιωσήφ, έναν γάιδαρο και ένα βόδι. Υπάρχουν επίσης οι Τρεις Βασιλιάδες που ακολούθησαν το Άστρο του Ποιμένα στον Ιησού, οι βοσκοί και τα πρόβατά τους για τα οποία μιλάει η Βίβλος. ένας λόφος, μια γέφυρα που διασχίζει ένα ποτάμι. Ακόμα, υπάρχουν χωρικοί, όπως μυλωνάς, ψαράς, παιδιά, σκυλιά, γυναίκες που κουβαλούν νερό.
Μια πολύ ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια είναι ότι η γενίκευση της κατασκευής φάτνης εμφανίστηκε ως αντίδραση στην καταστολή της θρησκείας κατά τη Γαλλική Επανάσταση. Την περίοδο εκείνη, δηλαδή στο τελευταίο τέταρτο του 18ου αι., οι εκκλησίες είχαν κλείσει, οι αναπαραστάσεις θρησκευτικών σκηνών δε μπορούσαν πια να εμφανιστούν στους ματωμένους δρόμους, κι έτσι οι Γάλλοι δημιούργησαν την ιστορία της φάτνης στη μικρογραφία της, τον μόνο τρόπο που μπορούσε να τη χωρέσει στο σπίτι τους.
Τα Θεοφάνια (Épiphanie), στις 6 Ιανουαρίου, είναι επίσης μια μέρα που γιορτάζουν πολύ οι Γάλλοι. Μια γιορτή που συνοδεύεται πάντα από την παράδοση της Galette des Rois. Ένα πεντανόστιμο γλυκό με φύλλο και γέμιση από κρέμα αμυγδάλου, μέσα στο οποίο κρύβουν ένα τυχερό νόμισμα (fève) και εκείνος ο οποίος βρίσκει το κομμάτι με το νόμισμα ονομάζεται βασιλιάς (roi) ή βασίλισσα (reine) και φοράει το χάρτινο χρυσό στέμμα (couronne).
Καναδάς
Στον Καναδά, η μεγάλη γιορτή είναι την Παραμονή των Χριστουγέννων, όπου μικροί και μεγάλοι παρευρίσκονται στην εκκλησία για την λειτουργία τα μεσάνυχτα (la messe de minuit), όπου όλα είναι στολισμένα και τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια αντηχούν σε όλη την γειτονιά. Μετά τα μεσάνυχτα, οι οικογένειες επιστρέφουν στην ζεστασιά των σπιτιών τους και τρώνε όλοι μαζί γαλοπούλα (dinde), κιμαδόπιτα (tourtière) και για επιδόρπιο κορμό (bûche de Noël). Τέλος, αφού χορτάσουν από όλα τα υπέροχα παραδοσιακά φαγητά, ανοίγουν τα δώρα (cadeaux) που τους τοποθέτησε ο Άγιος-Βασίλης (Père-Noël)κάτω από το δέντρο και βγαίνουν έξω να παίξουν στα χιόνια και να φτιάξουν χιονάνθρωπο.
Comments